Elkander getest door stichting ABC
Elkander wil informatie toegankelijk maken voor iedereen. Dus ook voor laaggeletterden in Nederland. We nodigden een testpanel van Stichting ABC uit om te kijken hoe we onze websites nog kunnen verbeteren voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.
De panelleden deden veel nuttige suggesties. Wat uitkomsten: ook de ervaren Elkander-tekstschrijvers kunnen hier en daar nog het mes ter hand nemen en snoeien in zinnen en alinea’s. En de Vraagwijzer valt in de smaak: ‘De grote pictogrammen en korte teksten zijn ideaal’.
Een grote groep laaggeletterden
Hoewel de meeste mensen in Nederland wel kunnen lezen en schrijven, zijn er veel mensen die moeite hebben met deze basisvaardigheden. Deze mensen ondervinden veel gevolgen van hun laaggeletterdheid. Bijvoorbeeld bij het lezen van een bijsluiter of bij het vinden van een geschikte baan. Ook omgaan met computers en smartphones is voor hen moeilijker. Volgens Stichting Lezen en Schrijven zijn er 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder in Nederland laaggeletterd.
Belangenorganisatie Stichting ABC vertegenwoordigt deze groep. Naast gerichte hulp aan laaggeletterden geeft de stichting voorlichting en advies aan organisaties, onder andere door de inzet van testpanels. Afgelopen maand mocht Elkander een testpanel ontvangen. 3 taalambassadeurs bekeken onze Sociaal domein-websites en Vraagwijzer.
Taalambassadeurs vragen om duidelijk taalgebruik
De 3 taalambassadeurs bij ons aan tafel putten alle 3 uit eigen ervaring. In een voorstelronde vertelt Hans over hoe hij voor zijn kinderen verhulde dat hij moeite heeft met lezen en schrijven. Door expres de schoolzaken en het voorlezen aan zijn vrouw over te laten, omzeilt hij de problemen thuis. Sinds hij hulp heeft gekregen van het Taalhuis in de bibliotheek heeft hij beter leren lezen. Bovendien zet hij zich nu als taalambassadeur in om anderen met hetzelfde probleem te helpen.
En Chantal vertelt ons over verwarring na het lezen van een ingewikkelde brief over hulp in de huishouding:
'Ik kreeg een lange brief van de gemeente, waar ik geen wijs uit werd. Pas onderaan de brief (een brief van 2 kantjes) werd duidelijk dat ik wel hulp in de huishouding kreeg. Zet daarom meteen boven aan de brief wat er aan de hand is. Dat scheelt slapeloze nachten.'
Dit illustreert waar veel organisaties de mist in gaan met ambtelijk taalgebruik. Door direct het onderwerp van een brief te benoemen voorkom je verwarring. En een korte brief heeft altijd de voorkeur. Wanneer er toch wetten en regels benoemd moeten worden, dan kunnen die vaak in een bijlage geplaatst worden.
Tot slot geeft het derde panellid Albertje een ander mooi voorbeeld van het werk van Stichting ABC. Naast het adviseren van organisaties in een testpanel is ze ook ‘mystery guest’. Zo test ze bijvoorbeeld bij een apotheek of hun service wel begrijpelijk is voor laaggeletterden.
Sociaal domein-websites van Elkander onder de loep
We zitten samen aan een vergadertafel, voor ons op het grote scherm laten we de website WegwijsinWestbetuwe.nl zien. We beginnen met de homepage.
Toegankelijkheidsfuncties
Direct benoemen de panelleden de knoppen bovenaan de pagina: ‘Lees voor’, ‘Vergroten’, ‘Dyslexie’. Wij, de contentmedewerkers van Elkander, waren in de veronderstelling de voorleesfunctie hoofdzakelijk werd gebruikt door slechtzienden. Maar dit blijkt ook een veelgebruikte functie voor laaggeletterden te zijn, aldus het testpanel.
Ook de andere knoppen worden ingezet om het lezen te vergemakkelijken. Mijn collega vraagt of een ingebouwde voorleesfunctie in de browser dan geen goede oplossing is. Terecht antwoordt Hans dat de meeste laaggeletterden ook niet zo handig met de computer zijn. Dat soort foefjes zijn al gauw een brug te ver.
Vraagwijzer
Op onze homepage nemen de hoofdonderwerpen met bijbehorende pictogrammen een belangrijke plaats in. Volgens het panel zijn de pictogrammen erg duidelijk. Deze pictogrammen spelen de hoofdrol in onze Vraagwijzer. Deze wegwijzer leidt de bezoeker van onze websites met duidelijke pictogrammen en knoppen naar de juiste informatie. Elkander heeft deze tool speciaal ontwikkeld voor laaggeletterden en minder digitaal vaardige gebruikers. Deze scoort gelukkig goed bij de panelleden. ‘De grote pictogrammen en korte teksten zijn ideaal’.
Veel informatie
Doorgewinterde lezers scannen een pagina en delen de tekst haast automatisch in: een inleiding, tussenkoppen et cetera. Voor onze panelleden is dat anders. Woord voor woord lezen de panelleden álles. Dan is het tijd voor de echte test: hoe goed kunnen onze panelleden informatie vinden op onze websites? We zijn benieuwd hoe onze gasten te werk gaan. De opdracht luidt: vindt informatie over ‘maaltijdverzorging’.
Zoeken blijkt lastiger dan gedacht. Simpelweg typen wat je zoekt is geen geliefde optie. ‘Dan maken we te vaak spelfouten en vinden we niet wat we zoeken’ aldus Chantal. Om gerichte informatie te zoeken moet soms een lange weg afgelegd worden. Door verschillende menu’s aan te klikken komen de panelleden er uiteindelijk, trial and error dus.
Vervolgens vragen we het panel nogmaals naar ‘maaltijdvoorziening’ te zoeken, maar nu met behulp van de Vraagwijzer. Gelukkig komt nu met een paar keer klikken snel de lijst met organisaties naar voren
Goed op weg
Al met al heeft het bezoek van de stichting ons praktische tips gegeven en ons nog bewuster gemaakt van de noodzaak van duidelijke informatievoorziening. We streven er natuurlijk naar dat iederéén onze websites kan gebruiken.
Nu we met het panel hebben meegekeken weten we dat we goed op weg zijn. We schrijven onze teksten op B1 niveau; korte, actieve zinnen die leesbaar zijn voor de meeste mensen. Meestal gaat dat goed, maar er kunnen hier en daar nog best zinnen geschrapt of eenvoudiger opgeschreven. En in een nieuw design zullen we nog meer rekening houden met het gebruik van rustige, contrasterende kleuren en kunnen sommige features van de website nog intuïtiever.
In de toekomst willen we vaker samenwerken met Stichting ABC. Bijvoorbeeld bij ingrijpende veranderingen in onze teksten. Ben je zelf ook nieuwsgierig hoe Stichting ABC jouw gemeente of organisatie kan helpen? Lees meer op de website van Stichting ABC.
Meer nieuws van Elkander
Nut en noodzaak van de sociale kaart
Het sociale domein is in beweging. Het komt dan goed uit als je de juiste organisaties kunt vinden in een systematisch digitaal overzicht. Handig voor individuele hulpvragers, voor de ondersteuners van hulpvragers en voor de professionals.
Verhoog digitale vaardigheden met de Vraagwijzer van Elkander
Lang niet iedereen is even digitaal vaardig. En steeds meer communicatie gaat via internet. Ook van gemeenten en organisaties in het sociaal domein. De Vraagwijzer van Elkander biedt uitkomst: een toegankelijke wegwijzer in het sociaal domein.
Digitale toegankelijkheid uitstekend beoordeeld!
Goed nieuws: volgens Stichting Accessibility is de techniek van onze sociaal domein-websites volledig digitaal toegankelijk! Bekijk wat dit betekent voor uw site en uw toegankelijkheidsverklaring.
